3D scan as-built museum Boijmans van Beuningen

PelserHartman maakte een 3D Archicad model van de ‘schredderlijn’ van een fabriek in Heerenveen. Deze keer modelleerden wij op basis van scandata gemaakt door een extern bureau. Er zijn speciale aandachtspunten om rekening mee te houden wanneer je niet zelf de inmeting hebt uitgevoerd. Naast enkele mooie afbeeldingen van het gemaakte 3D Archicad model van de schredderlijn geeft deze blog vooral in het kort informatie over hoe we te werk gaan als we gaan modelleren met pointclouds die niet door onszelf gemaakt zijn.

Modelleren op andermans scandata is een vak apart

BBAW Bouwmanagement benaderde PelserHartman met het verzoek om een 3D Archicad model te maken van een schredderlijn van een fabriek in Heerenveen. Niet een alledaags klusje, want meestal modelleren we dergelijke installaties en constructies met software zoals Revit, Inventor of Autocad. Maar het bijzondere van dit project was vooral dat we deze keer modelleerden op scandata gemaakt door een andere partij. Normaal gesproken voeren we namelijk zelf de inmeting uit zodat we de kwaliteit van het eindproduct beter in de hand kunnen houden. 

Natuurlijk startten we niet met het modelleerwerk zonder eerst de ontvangen scandata onder de loep te nemen. In dit geval bleek vrij snel dat de data prima was. Het leek ons echter interessant om in het kort te vertellen hoe het proces eruit ziet als wij gaan modelleren op pointclouds die niet door ons zelf gemaakt zijn. Het betreft hier algemene informatie en niet specifiek informatie over het project van de schredderlijn.

Hoe maak je een BIM model op basis van aangeleverde scandata?

Eerst even de case wat duidelijker maken. Het gaat hier om een opgave waarbij we enkel en alleen een pointcloud ontvangen. Dus zonder het bekende validatierapport en zonder dat bekend is wat de uitgangspunten van de pointcloud waren. In zo’n geval weten we niet precies met welk doel de pointcloud is gemaakt. Natuurlijk is het wel aan te bevelen om voorafgaand aan het inmeten een aansluiting te maken tussen de informatiebehoefte en gewenste eindproducten of analyses, en de in te winnen data. Zomaar beginnen met inscannen en daarna bedenken “wat zullen we er eens mee gaan doen?” is natuurlijk niet echt de goede manier van doen.

We werken al een tijdje aan de scannorm of een ILS voor datainwinning die moet zorgen voor een mooie aansluiting tussen het maken van meetdata en de producten die je met die data wilt gaan maken. Voor de tussentijd; op onze website hebben we een checklist staan met de belangrijkste vragen die gesteld moeten worden bij het maken van een uitvraag.

Van 3D scan naar model in 5 stappen

Een voorbeeld van hoe we vaak te werk gaan lees je hieronder.

STAP 1: beoordeling volledigheid pointcloud informatie

Voorafgaand aan de start van het modelleren beoordelen wij de ontvangen pointcloudinformatie. We beoordelen of er geen blinde vlekken of niet gescande bouwdelen in voorkomen. Waar nodig doen we een voorstel voor het uitvoeren van aanvullende metingen. Ook al beoordelen we in de eerste fase de ontvangen pointcloudinformatie, toch kan er regelmatig geen garantie worden gegeven dat in een latere fase, wanneer daadwerkelijk gemodelleerd wordt, er wellicht toch aanvullende informatiebehoefte ontstaat. Pas bij daadwerkelijk modelleren wordt pas 100% duidelijk of alle informatie beschikbaar is. Uiteraard kan dit vooronderzoek ook uitgebreider worden uitgevoerd waardoor de kans kleiner wordt dat er verrassingen ontstaan tijdens het modelleerwerk. 

STAP 2: scheefstandanalyse

Voorafgaand aan de start van het modelleren voeren wij een vervorming- en scheefstandanalyse uit. In overleg met de opdrachtgever wordt vervolgens bepaald in welke mate onderdelen schuin of scheef getekend moeten worden. We bepalen dus samen in hoeverre het model een schematische voorstelling van de werkelijkheid gaat worden en hoever we gaan afwijken van de werkelijkheid.

STAP 3: mock-up

We modelleren een beperkt en representatief deel van het gebouw of installaties, dit noemen we een mock-up. In deze mock-up modelleren wij op basis van de ontvangen data en documenten. In het geval van een gebouw heeft de mock-up meestal een oppervlakte van enkele honderden vierkante meters. We modelleren dan vaak een gebouwdeel van fundering t/m dak. In geval van het inscannen van constructies of installaties bepalen we samen met de opdrachtgever de demarcatie van de mock-up.

Wanneer de mock-up gereed is toetst de opdrachtgever of deze naar zijn mening voldoet aan de gestelde eisen en/of dat wellicht er aanpassingen moeten gebeuren aan de gestelde eisen. Deze fase kan resulteren in een update van ILS en andere documenten. Zodra iedereen de aangepaste mock-up goedkeurt, schalen we op en starten we met het modelleren van het volledige gebouw, de constructie of de installaties.

STAP 4: opschalen en modelleren volledig gebouw

In deze fase modelleren we het volledige gebouw, de constructies of de installaties. Op enkele nader te bepalen momenten sturen we het model tussentijds naar de opdrachtgever voor beoordeling.

STAP 5: Afronden en opleveren

Op een nader te bepalen datum wordt het model in concept opgeleverd. Opdrachtgever krijgt enige tijd om het model te beoordelen en eventuele op- of aanmerkingen te maken. PelserHartman verwerkt deze modellen vervolgens. Het model wordt vervolgens definitief opgeleverd inclusief een opleverrapportage waarin modelleeruitgangspunten zijn vastgelegd.