Hoe kun je 4136 unieke constructieonderdelen van 700 meter monumentale stationsoverkappingen demonteren, restaureren, monteren en weer op de exacte locatie terugplaatsen? Met deze vraag klopte Qumey bij PelserHartman aan. Samen bedachten we een slimme oplossing om alle te restaureren elementen exact in te meten, te modelleren in een 3D BIM model en te coderen. Hierdoor is de positie van elk element, maar ook iedere schuinte en scheefstand, digitaal vastgelegd. Na demontage en restauratie kunnen de perronoverkappingen weer teruggeplaatst worden op de exacte originele positie.
Monumentale perronkappen met grote historische waarde
Onderdeel van de grootscheepse verbouwing van het Centraal Station Nijmegen is het opknappen en restaureren van de historische perronoverkappingen. Deze karakteristieke en monumentale perronkappen zijn meer dan 130 jaar oud. Tijdens de hevige gevechten van Operatie Market Garden in 1944 brandde het station volledig af. Alleen buitenmuren, tunnels en de perronoverkappingen bleven overeind staan. De kappen waren echter wel flink beschadigd. Hoog tijd voor een grondige restauratie en renovatie dus.
Toekomstbestendig maken Station Nijmegen
Bijna alle perronkappen worden aangepakt. Ze worden gedemonteerd, gecontroleerd en waar nodig gerestaureerd. De grote uitdaging zit hem in het feit dat alle onderdelen na de restauratie weer op precies dezelfde plek moeten komen en weer perfect moeten aansluiten. Een mooie klus voor PelserHartman waarmee we bijdragen aan het eerherstel en toekomstbestendig maken van deze mooie perronkappen.
Slimme oplossing meten, modelleren en coderen
Samen met Qumey heeft PelserHartman een oplossing bedacht om deze restauratie succesvol en gestroomlijnd te laten verlopen. Wij hebben in het verleden de perronkappen van de stations in Groningen, Leeuwarden en Roosendaal digitaal 3D ingemeten en weten daardoor waar we op moeten letten. Qumey is in de laatste jaren uitgegroeid tot een gedegen partner van railinfra partijen als het gaat om herstel- en renovatiewerk aan spoorbruggen en perronkappen. Onze gezamenlijke ervaring bleek de goede combinatie te zijn om deze puzzel op te lossen. De afzonderlijke puzzelstukken zijn de onderdelen waaruit de perronoverkappingen zijn opgebouwd. Deze werden exact ingemeten en in het coördinatenstelsel geplaatst zodat de stukken na de restauratie weer op de originele positie teruggezet kunnen worden. De codering zorgt ervoor dat ieder onderdeel terug te vinden is. Alle onderdelen kunnen hierdoor als een ‘Ikea-bouwpakket’ weer gemonteerd worden.
Alles draait om nauwkeurig meten en vastleggen
Met 3D laserscanners en hoognauwkeurige total stations zijn miljoenen metingen uitgevoerd om de perronkappen in detail vast te leggen. Daarnaast hebben we onze meetdata gerefereerd aan het plaatselijk bekendgemaakte coördinatenstelsel. Ieder onderdeel van de overkapping is hierdoor in X-, Y- en Z-richting vastgelegd binnen dit stelsel. Dit is van essentieel belang om alle onderdelen na restauratie weer correct te kunnen terugplaatsen. Het resultaat van alle metingen is een gekleurde pointcloud. Hierop worden alle onderdelen van de overkappingen gemodelleerd.
Modelleren en coderen in BIM-modelleersoftware
De pointcloud van de stationsoverkappingen is de ideale basis om een 3D BIM model te maken. De vorm en afmetingen van alle overkappingsonderdelen zijn als een digitale kopie in de vorm van miljoenen coördinaten vastgelegd. Om deze in de volgende stappen van het restauratieproces bruikbaar te maken voor alle betrokken partijen worden de onderdelen afzonderlijk gemodelleerd in een BIM modelleersoftwarepakket. In dit geval Revit. Dit proces heet scan-to bim. In een 3D BIM model worden niet alleen de vorm en geometrie vastgelegd. Het BIM is ook geschikt om ieder onderdeel te coderen. Ieder object heeft een unieke codering gekregen. En omdat het object is vastgelegd in het coördinatenstelsel is daarmee ook de positie vastgelegd.
Geen copy-paste bij 3D BIM model
Deze opdracht wijkt af van ‘de standaard’ modelleeropdracht waarbij we vaak wat meer schematiseren en gebruik maken van repetitie. Om een werkbaar model te krijgen, worden wanden en vloeren regelmatig ‘recht’ gemodelleerd, ondanks dat we weten dat er een schuinte of scheefstand is. Uiteraard wordt dit vooraf goed doorgesproken met de opdrachtgever. In het geval van het station in Nijmegen zijn we juist wel schuintes en scheefstanden precies gaan modelleren conform de werkelijkheid. Immers moeten de onderdelen na de restauratie weer exact passen en op de originele positie teruggeplaatst worden.
Zeker geen repetitie!
Op het eerste oog lijkt er veel repetitie te zitten in de constructie. Echter doordat niet alles perfect recht staat en alle knooppunten uniek zijn, is iedere kolom, ligger, koppelingsplaat etc. afzonderlijk gemodelleerd. Weinig copy-paste dus. De doorbuiging van een lange ligger is daarentegen voor deze exercitie van ondergeschikt belang en is daarom niet gemodelleerd. Het gaat voornamelijk om de aansluitingen en natuurlijk om het hoofddoel; zorgen dat alles straks weer past!
Meer dan 4.000 unieke objecten
Wanneer je alle perronoverkappingen achter elkaar zou zetten dan kom je uit op een lengte van meer dan 700 meter aan constructie. Een flinke uitdaging om te meten én te modelleren. Inmiddels zijn er al meer dan 4.000 unieke constructieonderdelen gemodelleerd en gecodeerd.
Slimme oplossing nodig?
Heb je ook een slimme meet- of modelleeroplossing nodig bij jouw project. Neem contact op met PelserHartman en maak een afspraak.