Home » Projecten » REVIT-model van 3D laserscan voor restauratie monumentale bruggen
(rijks)monumenten | bruggen & infra

REVIT-model van 3D laserscan voor restauratie monumentale bruggen

Twee monumentale bruggen in het centrum van Enkhuizen zijn door PelserHartman ingescand vanaf posities op straat en – zeer bijzonder – in het water. Advies- en ingenieursbureau Wagemaker gaf opdracht voor het leveren van een puntenwolk. Wagemaker heeft de 3d laserscans van de bruggen omgevormd tot 3D REVIT-modellen die de basis vormen voor het maken van de restauratieplannen.

3D laserscanner brug
Scanoperator aan het werk met de 3D scanner bij een van de bruggen in Enkhuizen

Wagemaker kreeg van de Gemeente Enkhuizen de vraag om de constructieve veiligheid van alle bruggen in de gemeente in kaart te brengen. Deze inventarisatie leidde tot een overzicht van bruggen die een risico vormen. Tijdens de analyse van de vakgroep Constructief Ontwerp van Wagemaker zijn twee bruggen aangewezen waarbij maximaal “Verkeersklasse 30″ toelaatbaar is, terwijl deze in de aanvoerroute voor vrachtverkeer naar het centrum liggen. Doelstelling is om deze bruggen toekomstbestendig te maken en ze te laten voldoen aan de eisen van de huidige Eurocodes.

Meetwerk high-end 3D laserscans bruggen

Wagemakers had bij het eerste contact met PelserHartman al een duidelijk beeld van de voorwaarden waar het meetwerk aan moest voldoen. Daarnaast hadden ze ook wensen die het product extra waardevol zouden maken. De 3D laserscans van de bruggen moest per kunstwerk uit 1 bestand bestaan en als bestand op wereldcoördinaten in te lezen zijn in Revit of Civil 3D. De nauwkeurigheid moest minimaal 1 centimeter zijn, maar nauwkeuriger was zeer gewenst. Verder was er de wens om tijdens de inmeting foto’s te maken, zodat de geometrie gesimuleerd kan worden.

bolfoto 3d laserscan bruggen
Bolfoto gemaakt door interne camera van de 3D laserscanner.

Onze high-end 3D laserscantechniek was perfect geschikt voor deze klus. De maatnauwkeurigheid is in millimeters in plaats van centimeters, registreren in wereldcoördinaten is geen probleem en de HDR-camera zorgt voor een fotorealistisch gekleurde pointcloud. PelserHartman voldeed hiermee aan de randvoorwaarden én alle extra wensen. Het grote voordeel van laserscanning is dat alles wordt ingemeten; dus ook de onderkant van brug, de bovenkant van de brug, leuningen en asfalt. Lees hier meer over 3D inmeten en monitoren van bruggen.

Werkwijze 3D laserscanning bij water: scanplan

Scannen begint redelijk toegankelijk te worden, maar het 3D inmeten van bruggen en andere kunstwerken in het water vereist een specialistische aanpak. Het plaatsen van targets is hierbij een uitdaging, omdat deze vanuit alle scanposities te zien moet zijn en stabiel en vast op zijn plaats moet blijven. In water kunnen stroming en zachte bodem voor problemen zorgen. Kleine variaties in de posities kunnen er voor zorgen dat de pointcloud niet te registreren valt op targets. Het is belangrijk om dit vooraf te tackelen, omdat teruggaan voor extra metingen de rest van het proces enorm vertraagt.

Vooraf aan het scannen wordt een nauwkeurig scanplan gemaakt

Uitdagingen inmeten bestaande kunstwerken

Bestaande kunstwerken brengen in deze fase vaak een bepaalde onzekerheid met zich mee, aangezien de as-built situatie vaak niet actueel en/of compleet is. Om voor een goede basis te zorgen en de onzekerheid omtrent maatvoering weg te nemen, is voor deze bruggen gekozen voor een 3D pointcloud. De 3D gekleurde pointcloud is vervolgens door de vakgroep Virtual Design van Wagemaker omgevormd tot een volwaardig en bewerkbaar 3D Revit model.

Revit Model 3D laserscans bruggen
3D Revit model van de brug

Het volledig integraal ontwerp voor de Gemeente Enkuizen stemde Wagemaker tevreden: “Hierbij is een pointcloud van absolute toegevoegde waarde gebleken voor de engineering. De zekerheid over de afmetingen, de positie voor het 3D model en de mooie visualisatie zijn de grootste voordelen.”

Orthofoto’s voor 2D aanzichten brug

PelserHartman maakte ook een aantal orthofoto’s van de gekleurde pointcloud die als documentatie en voor latere restauratiewerkzaamheden van grote waarde zullen zijn. Orthofoto’s zijn geometrisch gecorrigeerde foto’s, waardoor de schaal overal in de foto gelijk is. Een orthofoto van een pointcloud wordt vaak gebruikt om perfecte 2D aanzichten of doorsnedes te maken van gevels, plafonds en vloeren. De orthofoto is snel om te zetten in een lijntekening en geeft een perfecte weergave op schaal van de werkelijke situatie.

orthofoto brug
Orthofoto van een detail van de brug

Lees ook de blogpost kerken inmeten en semi-automatisch tekenen.

Over Wagemakers

Wagemaker is een technisch gespecialiseerd advies- en ingenieursbureau voor infrastructurele kunstwerken van alle tijden. Kwaliteit en kennis van uitvoering zijn thema’s waar zij in de markt om bekend staan.

DIRECT NAAR:

OFFERTE AANVRAGEN

AFSPRAAK MAKEN       

PILOTPROJECT

Zelf ervaren hoe het is om met 3D scantechnologie te werken. Wij bieden een pilotproject aan tegen een gunstige prijs.

PILOTPROJECT

BLIJF OP DE HOOGTE

PelserHartman volgt de ontwikkelingen met betrekking tot 3D meten en modelleren op de voet. Wil je ook weten wat er gebeurt? Meld je dan aan voor onze nieuwsbrief.

AANMELDEN

3D SCANNEN BASICS

PelserHartman 3d scannen whitepaper
Download direct onze 3D scannen basics whitepaper. Hierin staat alles wat je zou moeten weten voordat je begint met 3D scannen in je organisatie, overzichtelijk in één handige pdf.

TRAININGEN 3D SCANNEN EN MEER

Wil je nog meer leren? Dan kan! PelserHartman verzorgt ook op maat gemaakte trainingen. Bekijk hier ons aanbod en informeer gerust naar de mogelijkheden.

ONZE TRAININGEN

Home | Referenties | Vacatures | Contact

NIEUWSTE PROJECTEN

Strategische inmeting IBM hoofdkantoor

Red Company gaf PelserHartman de opdracht om het bekende hoofdkantoor van IBM in Amsterdam volledig in 3D kaart te brengen. Office Winhov maakt het ontwerp voor de herontwikkeling waarbij een WELL Platinum- en BREEAM Outstanding-certificering wordt nagestreefd. Het voormalige IBM-kantoor wordt een toekomstbestendig kantoor met een rijke architectuurgeschiedenis. Onze scanoperators en 3D-modelleurs zijn inmiddels al enthousiast aan het werk. Ze maken betrouwbare pointclouddata met high-end laserscanners. Hierop wordt een nauwkeurig Archicad BIM model gemaakt. Speciale aandacht gaat daarbij uit naar de beeldbepalende gevels. We zijn erg blij dat we ook dit bijzondere icoon mogen toevoegen aan onze ‘collectie’ en bedanken onze goede relatie Office Winhov en natuurlijk opdrachtgever RED Company!

IBM hoofdkantoor Amsterdam
Het fameuze voormalige IBM-hoofdkantoor

Niet alles meteen ‘kapot-scannen’

Dit project krijgt een speciale aanpak van ons. Omdat de architectuur en de situatie ons aanleiding gaven voor, zoals wij dat intern noemen, ‘het strategisch scannen’. Dit betekent dat we geen volledige inmeting uitvoeren en dus niet alles helemaal ‘kapot scannen’. Onze bouwkundigen doen aannamen op basis van hun kennis en ervaring, inzake repetitie in de opbouw van het pand en onzichtbare elementen. Na de stripsloop van het pand voeren we aanvullende metingen en controles uit. Hierdoor maken we geen onnodige kosten in de eerste fase van het project.

3D pointcloud uit laserscanmeting

Strategische 3D inmeting bestaande constructie

De eerste fase van het project betreft het inwinnen van data van het bestaande kantoorgebouw met als doel om een 3D model van de bestaande constructies te kunnen maken. Dat doen we zonder meteen een volledige inmeting uit te hoeven voeren. We meten delen van de constructie van het gebouw ‘strategisch’ in en controleren ze steekproefsgewijs, waarbij de nadruk ligt op het vastleggen van de constructieve hoofdmaatvoering. Het inmeten gebeurt gedeeltelijk met 3D laserscanners en deels door handmatige inspecties. Enkel representatieve bouwlagen worden ingemeten. Bouwlagen die een kopie lijken te zijn van de ingemeten bouwlagen worden in deze fase overgeslagen.

Op de bouwlagen die worden ingemeten, concentreren wij ons op het inmeten van de hoofd-draag-constructie. De verdiepingen worden niet compleet ingemeten. Wij meten zodanig dat we positie en omvang van de elementen van de hoofddraagconstructie kunnen controleren. Waar wij dit nodig achten meten wij boven de verlaagde systeemplafonds. Ook zullen wij op enkele verdieping op enkele posities achter de radiatoromkasting meten. Hierdoor kunnen we de positie van de vloerranden controleren.

Jouw kantoor inmeten en laten modelleren? Neem contact met ons op

Stadhuis Leuven 3D in kaart gebracht door PelserHartman

Het stadhuis van Leuven is meer dan alleen een bezienswaardigheid; het is een historisch en architecturaal monument dat het hart van de stad siert. PelserHartman kreeg de uitdaging en het voorrecht om zowel dit monumentale gebouw als het aangrenzende politiebureau met zorg 3D in kaart te brengen. Ons team heeft gedetailleerde 3D scans, 2D tekeningen, een 3D model van de buitenzijde, 3D viewers, orthofoto’s en een fly-through film gemaakt van dit gebouw. Deze producten vormen nu de basis voor komende restauratie- en transformatieplannen.

Gekleurde pointcloud stadhuis Leuven

3D scannen van het stadhuis was een complexe taak

Het inmeten van een gebouw van deze omvang en complexiteit is geen makkelijke taak, maar met behulp van de nieuwste technologieën en apparatuur is PelserHartman erin geslaagd om een gedetailleerde 3D scan van het stadhuis te maken. Hierbij zijn ook de bovenzijden van de verschillende kapvormen van het stadhuis in beeld gebracht met behulp van een drones en fotogrammetrie.

3D model van het exterieur van het stadhuis Leuven

Resultaten van de 3D scans

Het resultaat van de 3D scan is een digitale weergave van het stadhuis, inclusief alle details en kenmerken die nodig zijn voor verdere restauratie en onderhoudswerkzaamheden. Daarbij worden er ook een 3D-model en 2D tekeningen geleverd. Deze vormen de basis voor de nieuwe plannen voor het stadhuis.

Combinatie 2D-tekening en aanzicht pointcloud (orthofoto)

PelserHartman draagt bij aan de ontwikkeling en onderhoud van het stadhuis

Het project van PelserHartman heeft dus niet alleen bijgedragen aan het behoud van een belangrijk historisch monument, maar heeft ook de weg vrijgemaakt voor verdere restauratie en ontwikkeling van het stadhuis van Leuven. Dankzij deze inzet en expertise van ons team kunnen we blijven genieten van dit prachtige gebouw, nog vele jaren en generaties lang.

Meer weten over scannen, 2D tekenen of 3D modelleren?

Wil je meer weten of 3D laserscanning en modelleren met pointclouds? Lees dan verder op de speciale portaalpagina 3D scannen en modelleren. Heb je al een project en wil je meteen een offerte aanvragen? Dat kan via de knop hieronder. Heb je nog vragen, neem dan contact met ons op.

Offerte aanvragen

Museum Prinsenhof Delft 3D ingescand als basis voor verbouwingsplannen

Museum Prinsenhof Delft gaat – zo’n 70 jaar na de laatste grote werkzaamheden – verbouwen en vernieuwen. Het wordt een aantrekkelijk en eigentijds museum met versterking van het monumentale karakter. Architectenbureau BiermanHenket maakte het ontwerp, PelserHartman bracht alles in kaart. We konden hierdoor we een belangrijke bijdrage doen aan het grootschalige verbouwingsproject en het behoud van dit bijzondere erfgoed. Met inzet van onze high-end 3D laserscanners hebben wij het museum ingemeten en een gedetailleerde, gekleurde pointcloud geleverd. Deze pointcloud diende als basis voor de het maken van een 3D-model en verbouwingsplannen.

Dwarsdoorsnede gekleurde pointcloud museum Prinsenhof

Belangrijke historische waarde

Het historische Prinsenhof in Delft heeft een diepgaand verleden. Het begon als een 15e-eeuws klooster en diende later als de residentie van Willem van Oranje, die hier in 1584 werd vermoord. Hierdoor draagt het Prinsenhof aanzienlijke historische waarde in de Nederlandse geschiedenis. Het Museum Prinsenhof Delft presenteert de geschiedenis van Nederland aan de hand van drie onlosmakelijke thema’s: Willem van Oranje, Delfts Blauw en de Delftse Meesters. Op deze locatie vond een belangrijke gebeurtenis in de Nederlandse geschiedenis plaats – de moord op Willem van Oranje. Het museum herbergt ook werken van prominente schilders, zoals Johannes Vermeer, en bezit de boekenkist waarmee Hugo de Groot zich 400 jaar geleden uit Slot Loevestein bevrijdde. Het gebouw waarin het museum is gevestigd, prijkt op de lijst van de top 100 belangrijkste monumenten in Nederland.

Verbouwingsplannen Museum Prinsenhof

Voor de verbouwing en renovatie van het monumentale Museum Prinsenhof zijn er verschillende uitdagingen waarmee rekening gehouden moet worden. Het historische gebouw, met zijn rijke geschiedenis voldoet niet aan de moderne eisen van een museum. De toegankelijkheid was beperkt, er was een gebrek aan daglicht en het monumentale karakter kwam niet volledig tot zijn recht. Daarnaast zijn er eisen over duurzaamheid en het creëren van een hoogwaardig museumklimaat. Een renovatie is nodig om het museum een nieuw leven in te blazen en te laten voldoen aan de verwachtingen van de bezoekers.

Impressie voorlopig ontwerp Prinsenhof Delft. Bron: BiermanHenket

Pointclouds als essentieel 3D fundament voor verbouwingsplannen

PelserHartman bood voor het verbouwingsproject van Museum Prinsenhof een innovatieve oplossing voor het in kaart brengen van het museum. Door gebruik te maken van high-end 3D laserscanners werden alle elementen van het gebouw in de vorm van miljoenen gekleurde meetpunten vastgelegd. Deze pointcloud gaf een gedetailleerd en realistisch beeld van de bestaande situatie, van zowel het interieur als het exterieur. Deze pointcloud diende als basis voor het maken van het 3D-model en de verbouwingsplannen die worden ontwikkeld door architectenbureau BiermanHenket. De nauwkeurige pointcloud data is het fundament waarop architect, adviseurs, installateurs en aannemers verder kunnen bouwen.

Pointcloud buitenzijde Museum Prinsenhof te Delft

Succesvolle resultaten door 3D scannen

De expertise van PelserHartman in 3D-laserscannen speelde een belangrijke rol in het behoud van het monumentale Museum Prinsenhof. Door de 3D-laserscantechnologie kon gedetailleerd informatie verkregen worden, wat essentieel was voor het maken van het ontwerp en renovatieplannen. Hierdoor kan het museum succesvol getransformeerd worden tot een aantrekkelijke en moderne culturele bestemming, zonder afbreuk te doen aan het historische erfgoed. Daarnaast hebben de 3D scans ook een functie als documentatie van het erfgoed.

Meer weten over 3D scannen van monumenten?

Het behouden, herstellen, renoveren of aanpassen van monumentale gebouwen is een unieke taak. Het werk omvat vaak complexe projecten vol verassingen met weinig kloppende archief-informatie. Nauwkeurige maar vooral betrouwbare metingen zijn van cruciaal belang voor het maken van de goede onderleggers zoals 2D tekeningen en BIM-modellen. Een goede basis aan de start van het project zal het proces aanzienlijk stroomlijnen. Ontdek waarom 3D-laserscanning de ideale methode is voor het meten van monumenten en hoe je optimaal kunt profiteren van de gedetailleerde meetgegevens. Wil je meer weten over het 3D inmeten en 3D inscannen van monumenten? Lees dan verder op de pagina 3D laserscannen van monumenten.

3D scanning boerderij ‘De Morgen’ in Oene

De monumentale woonboerderij genaamd ‘De Morgen’ bevindt zich op een prachtige locatie in het landelijke buitengebied van het dorpje Oene, onderdeel van de gemeente Epe. Voorheen diende het pand als boerderij en beschikt het over twee grote rietgedekte schuren/stallen, waarvan één inpandig en een mestsilo. De woning dateert uit 1840. PelserHartman maakte een volledige 3D scan van de woonboerderij en de stallen. Buro Stiel uit Elburg maakte zelf op basis van de 3D scan oftewel ‘de pointcloud’ het 3D Vectorworks model.

3D inmeten met Leica laserscanner van boerderij ‘De Morgen’ in Oene.

3D inmeten van boerderijen

PelserHartman is onder andere gespecialiseerd in het inmeten van monumentale boerderijen. Om de verschillende balklagen, spanten en scheve of schuine vlakken goed te kunnen vastleggen, maken we gebruik van 3D scanners. De ingewonnen scandata gebruiken we vervolgens om 2D tekeningen, 3D modellen, orthofoto’s en BIM modellen te maken.

Gekleurde 3D scan of pointcloud van boerderij ‘De Morgen’ te Oene

Met onze pointclouds maken mensen zelf tekeningen en 3D modellen

Door het 3D inmeten van boerderijen met laserscanners ontstaat er een wolk van meetpunten. Dat noemen we een pointcloud. De bovenstaande en onderstaande afbeeldingen geven een indruk van deze meetdata. We leveren deze pointclouds vaak aan partijen die zelf graag de tekeningen of het 3D model willen maken. Dat doen zij in software zoals Autocad, Revit, Archicad, Vectorworks en Sketch-up. Wil je zelf testen of je kunt werken met een pointcloud? Download dan voorbeelden om zelf uit te proberen op onze pagina Downloads.

Wil je zelf leren tekenen met pointclouds?

Zou je willen weten of 3D scanning voor jou een goede oplossing is? En wil je leren hoe je de technieken binnen jouw bedrijf kan toepassen? Of zou je graag willen werken met pointclouds, maar ontbreekt de basiskennis? Volg dan een (online) cursus bij PelserHartman. Wij bieden op maat gemaakte trainingen voor bedrijven. Zowel basistrainingen 3D scanning, waarvoor geen specifieke voorkennis vereist is, alsook verdiepende trainingen voor mensen die al ervaring hebben met 3D laserscannen en het werken met pointclouds. Ons volledige trainingsaanbod vind je op de pagina Trainingen.

Wil je breder aan de slag met 3D scanning? Wil je meer kennis krijgen en misschien wel zelf gaan scannen? Dan is een pilotproject misschien wel iets voor jou.

Ongekleurde 3D scan of pointcloud van boerderij ‘De Morgen’ te Oene

PelserHartman maakt 2D tekeningen en 3D modellen

Natuurlijk kunnen wij voor jou tekenen en modelleren. In eigen huis maken wij naast 2D Autocadtekeningen ook 3D Revit- en Archicadmodellen. Daarnaast maken we ook verschillende soorten viewers en orthofoto’s.

Offerte aanvragen?

Heb je een boerderij of een ander monumentaal object dat ingemeten moet worden? We kijken samen met jou naar het project en de mogelijkheden. Daarbij kunnen we verschillende scenario’s uitrekenen. Offertes kun je aanvragen op ons offerteportal.

3D scanning Hofje van Mevrouw van Aerden

Het Hofje van Mevrouw van Aerden in Leerdam is meer dan zomaar een gebouw; het is een historisch monument dat een belangrijk deel van onze cultuur en geschiedenis weerspiegelt. Om ervoor te zorgen dat dit erfgoed behouden blijft voor toekomstige generaties, heeft PelserHartman het monument zorgvuldig gedocumenteerd met geavanceerde 3D-laserscanners. Dit resulteerde in een gedetailleerde gekleurde pointcloud, die niet alleen een digitale replica van het gebouw is, maar ook een solide basis biedt voor toekomstige restauratie- en onderhoudswerkzaamheden. “Met de pointcloud kunnen we op een efficiënte wijze digitale tekeningen of eventueel een 3D-model opstellen die overeenkomt met de werkelijkheid”, aldus André Hooijer van Van Hoogevest architecten.

Gekleurde pointcloud Hofje van Mevrouw Van Aerden te Leerdam

Een stukje geschiedenis

Het Hofje van Mevrouw van Aerden werd in de 18e eeuw opgericht door Maria van Aerden-Ponderus en diende oorspronkelijk als onderkomen voor haar ongehuwde, protestantse vrouwelijke familieleden. Sinds haar overlijden in 1764, wordt het Hofje beheerd door de Stichting Familie Vrouwenhofje en dient het nog steeds als woonruimte voor ongehuwde, protestantse vrouwen. Het Hofje is erkend als een beschermd rijksmonument vanwege zijn culturele en architecturale betekenis.

Verouderde pentekeningen

 Tot voor kort waren er alleen oude pentekeningen van het Hofje beschikbaar, die op sommige plaatsen niet meer overeenkwamen met de huidige staat van het gebouw. Dit leverde uitdagingen op voor bouwkundig onderzoek en het plannen van toekomstige onderhouds- en restauratiewerkzaamheden

Oude pentekening Hofje van Mevrouw van Aerden Leerdam
Oude pentekening Hofje van Mevrouw van Aerden, Leerdam

3D-scanning voor onderhoud en duurzaamheid 

PelserHartman bood een oplossing door gebruik te maken van moderne 3D-laserscan technologie. Met deze technologie konden we een gedetailleerde pointcloud creëren, zelfs op locaties die moeilijk te bereiken waren, zoals de kapzolders.

“Deze pointcloud vormde de basis voor het maken van nauwkeurige digitale tekeningen en een realistisch 3D-model van de huidige situatie. Bovendien leverde de pointcloud waardevolle aanvullende informatie op voor bouwkundige inspecties en het opstellen van onderhouds- en duurzaamheid adviezen”.

André Hooijer
3D scanning Hofje van Mevrouw van Aerden

Een geslaagd project 

De expertise van PelserHartman speelde een belangrijke rol in de conservering en het behoud van het Hofje van Mevrouw van Aerden. Dankzij de gedetailleerde pointcloud is het nu mogelijk om het Hofje nauwkeurig te analyseren en te bewaren voor toekomstige generaties. We zijn trots op het succes van dit project en geloven dat onze diensten een belangrijke bijdrage hebben geleverd aan de instandhouding van dit historische monument in Leerdam.

Jouw monument inscannen?

Er zijn vaak ontbreken of inaccurate tekeningen van monumenten waardoor restauratie werkzaamheden niet van start kunnen gaan. PelserHartman kan hierbij helpen door de monumenten in te scannen en de benodigde tekeningen en 3D modellen te leveren.

Contact opnemen

3D scanning Sint-Romboutskathedraal Mechelen

De Sint-Romboutskathedraal van Mechelen is een UNESCO-werelderfgoed en de bekendste kathedraal van België. Ons team heeft zowel de gevels als alle daken en binnenzijden van de zolders in kaart gebracht met high-end 3D-scanners, total stations en drones. Het eindproduct is een set 2D-tekeningen. In deze blog beschrijven we de 3D scanning Sint-Romboutskathedraal en vertellen we waarom we 2D-tekeningen maken in plaats van 3D-modellen.

Sint-Romboutskathedraal mechelen
3D scan van Sint-Romboutskathedraal Mechelen

De meest bijzondere kathedraal van Belgie

De Sint-Romboutskathedraal, gevestigd in Mechelen, is niet alleen de belangrijkste kerk van het aartsbisdom Mechelen-Brussel, maar ook een van de meest bezochte toeristische attracties in België. Deze prachtige kathedraal is vooral bekend vanwege zijn indrukwekkende toren van meer dan 97 meter hoog, die twee beiaarden herbergt en beschouwd wordt als de metropolitane kerk van het land. Het is dan ook niet verwonderlijk dat de toren, als onderdeel van een groep van 56 belforten en kerktorens in België en Frankrijk, op de prestigieuze lijst van werelderfgoed van UNESCO staat vermeld.

3D scanning Sint-Romboutskathedraal te Mechelen
3D scanning Sint-Romboutskathedraal te Mechelen

3D-scans voor onderhoudsdossier en restauratieplannen

Eind 2022 werden wij benaderd door Karuur Architecten. Zij hadden van de Provincie Antwerpen de offertevraag ontvangen voor het maken van een onderhoudsdossier en de plaatsing van ladderhaken op de daken van de Sint-Romboutskathedraal te Mechelen. Een belangrijk onderdeel van de uitvraag betrof de opmaak van digitale opmetingsplannen. Deze tekeningen waren nodig voor het maken van de renovatie- en restauratieplannen van de dakstructuur. Ook was het belangrijk om de gevels in beeld te krijgen voor de plaatsing van steigers. Door middel van 3D scanning is de kathedraal in kaart gebracht.

Daken scannen van Sint-Romboutskathedraal te Mechelen
Daken scannen van Sint-Romboutskathedraal te Mechelen

Om de binnenzijde goed te kunnen koppelen met de buitenzijde werden targets gebruikt aan beide zijden van het dak ter hoogte van dakkapellen. Deze targets werden zowel van beneden als van boven met scanners gemeten (Leica P40 – Leica RTC) en met total station ingemeten. Via wenteltrappen en doorsteken naar het schip van de kerk werd er een extra cloud-to-cloud koppeling ter controle naar beneden gemaakt.

Een combinatie van meetinstrumenten

Deze uitdaging vroeg om een mix van verschillende meettechnieken. We hebben alle daken en gevels in kaart gebracht met behulp van high-end 3D-scanners, total stations en een drone. Een deel van het meetwerk werd zelfs handmatig uitgevoerd. De drone werd ingezet om het dakbeeld compleet te krijgen. Het eindproduct is een set 2D-tekeningen.

Waarom 2D tekeningen en geen 3D model?

We tekenen niet meer op de plank of tekentafel, de bouw is een 3D wereld geworden. Toch maken we nog vaak 2D-tekeningen. Dat gebeurt binnen alle ‘takken van sport’ binnen de bouw, maar misschien nog wel het meest bij gevel- en dakrestauraties. Hierbij is het vaak minder van belang om de volledige gevelopbouw op tekening te hebben. Alleen het buitenaanzicht van de gevel en het dak is vaak voldoende. De restauratie-architect weet vaak wel hoe de gevel in elkaar steekt en hoeft niet altijd alle informatie in een 3D model terug te vinden.

3D pointcloud van bovenzijde daken Sint-Romboutskathedraal
3D pointcloud van bovenzijde daken Sint-Romboutskathedraal in Mechelen

3D modellen zijn duurder

Natuurlijk kunnen we ook een 3D-model van een gevel maken. Echter, om dit goed te kunnen doen, moeten we ook de binnenzijde van de gevel inmeten. Dit is kostenverhogend, terwijl het eigenlijk geen meerwaarde heeft voor een gevelrestauratie die aan de buitenzijde plaatsvindt. Daarom meten we alleen de buitenzijde van de gebouwschil en produceren we 2D-tekeningen van de aanzichten. We maken dan vaak de bekende bouwkundige gevel- en dakaanzichten op schaal 1:100, 1:50 of 1:20.

2D blokkentekeningen van natuursteen

Regelmatig worden we gevraagd om blokkentekeningen te maken van de natuursteen. Dit is een speciaal klusje en niet altijd even eenvoudig. Wil je hier meer over weten? Lees dan de blog ‘Hoe maak je een blokkentekening van een gevel voor de restauratie van natuursteen?’.

Blokkentekening natuursteen voor restauratie
Blokkentekening natuursteen voor restauratie

Conclusie

Al met al was het maken van 2D-tekeningen van de Sint-Romboutskathedraal de beste optie voor dit restauratieproject, gezien de specifieke behoeften en vereisten van de klant. Door gebruik te maken van een combinatie van verschillende meetinstrumenten konden we alle benodigde informatie verzamelen om gedetailleerde tekeningen te produceren voor de restauratie- en renovatieplannen van de dakstructuur en de plaatsing van steigers. We hopen dat ons werk zal bijdragen aan het behoud van dit prachtige werelderfgoed en dat toekomstige generaties ervan kunnen blijven genieten.

PelserHartman staat op vakbeurs MONUMENT 2023

23, 24 en 25 mei 2023 staat PelserHartman op de vakbeurs Monument in de Brabanthallen in Den Bosch. “Digitalisering Voor Verduurzamen Erfgoed” is ons thema dit jaar. Wil je weten wat onze 3D scan-, modelleer- en monitoringstechnieken voor jouw project kunnen betekenen? Ben je benieuwd welke nieuwe innovaties wij dit jaar gaan introduceren in de monumentenwereld? Wil je alles weten over onze speciale Erfgoed Actie 2023, of in gesprek gaan over jouw monument of verduurzamingsproject? Kom spontaan langs op onze stand C003 of maak vooraf een gerichte afspraak met één van onze adviseurs.

Lees hier verder over de beurs.

Monitoring houten hoofdgebouw MERU Vlodrop

In het natuurpark de Meinweg in Vlodrop staat een heel bijzonder gebouw van de Maharishi European Research University, oftewel MERU. Zowel de dragende als niet-dragende constructie van het gebouw is volledig van hout. Deze constructie beweegt en verandert van vorm, wat heeft gezorgd voor discussie over de eventuele gevolgen. PelserHartman is ingeschakeld voor de monitoring van het gebouw om grip te krijgen op de bewegingen en de oorzaak.

Monitoring beweging constructie

Het houten gebouw is ongeveer 25 jaar geleden gebouwd en destijds berekend op een bepaalde krimp. De theorie is nu dat de krimp meer blijkt te zijn dan gedacht en dat daardoor de structuur niet meer volledig symmetrisch is. De horizontale balken zijn mogelijk harder gekrompen dan de verticale kolommen.

Total Station meting
Hoog nauwkeurige meting met een Leica Total Station

De houten constructie beweegt zeer waarschijnlijk nog steeds als gevolg van krimp. Dat is op zich niet vreemd als men werkt met organische materialen. Maar dit verschijnsel heeft wel een aantal vragen opgeroepen. Om discussies hierover goed te kunnen voeren, zijn duidelijke gegevens nodig over de bewegingen van het gebouw. Daarom heeft MERU PelserHartman ingeschakeld voor het maken en uitvoeren van een monitoringsplan.

Gevelopmeting met een high-end laserscanner tbv scheefstandsanalyse

Monitoringsplan

In dit plan spelen verschillende soorten sensoren en methodes een rol. Met speciaal gemonteerde vaste meetpunten houden wij de verticale verplaatsingen in de gaten. In de 3D-scans zien we de afwijkingen in de gevelvlakken, zoals de scheefstanden. We zien meteen na de eerste meting wat de huidige scheefstand bij aanvang van de monitoringscampagne is. De tiltsensoren geven grip op de scheefstand en horizontale bewegingen van het gebouw. We hebben het plan zo ingericht dat we binnen 1 maand de grootste bewegingen kunnen vaststellen. Daarna zullen we de eerste analyse maken. 1 maand later zullen we dezelfde opnamen uitvoeren, waardoor we de twee verschillende meetperioden kunnen vergelijken. We hebben het zo gepland dat we zowel een koude als ook een warmere periode meenemen. Na de slotanalyse kunnen de discussies pas echt goed onderbouwd worden gevoerd.

MERU internationaal centrum in Vlodrop

Maharishi Mahesh Yogi, de oprichter van de Maharishi European Research University (MERU), vestigde zich in 1990 met zijn wetenschappelijke staf in Vlodrop, waar hij sindsdien het internationale centrum heeft geleid dat onderzoek en onderwijs coördineert op het gebied van spiritualiteit, vrede, onderwijs, natuurlijke gezondheid, biologische landbouw, armoedebestrijding en architectuur in overeenstemming met de natuurwetten. MERU heeft als doel om de Vedische Kennis, oftewel de totale kennis van de natuurwet en bewustzijn, aan te bieden aan geïnteresseerden over de hele wereld. Deze kennis werd ooit door zieners in hun eigen bewustzijn ontdekt en vormt de basis van het onderzoek en onderwijs dat MERU aanbiedt.

Pointcloud uit de 3D laserscanner.

Meer weten over monitoring?

Wil je weten wat wij allemaal kunnen? Onze pagina monitoring geeft het overzicht van onze diensten en producten. Daarnaast geven we uitleg over verschillende soorten monitoringstechnieken. Je kunt ook direct een offerte aanvragen voor jouw project.

PH BLOG

NIEUWSTE BLOGPOSTS IN KENNISBANK

alle blogs
  • Lancering Basis ILS Puntenwolk

    Eindelijk een landelijk breed gedragen instrument dat bijdraagt aan het terugdringen van de faalkosten in de bouw. In de afgelopen maanden werkte PelserHartman

  • Vacature BIM-regisseur

    PelserHartman is een toonaangevend bedrijf gespecialiseerd in het maken van BIM-modellen voor bestaande gebouwen en andere objecten met behulp van Archicad en

PelserHartman